W niedzielę, 28 sierpnia, przypada odpust 42. rocznica koronacji obrazu Matki Bożej Pojednania w Hodyszewie, a także zostanie uroczyście poświęcony kościół i ołtarz. Na Mszy św. o godz. 12:00 bp Janusz Stepnowski, Biskup Łomżyński dokona uroczystego poświęcenia kościoła i ołtarza.

Sanktuarium Matki Bożej Pojednania w Hodyszewie – rys historyczny

1596 ‒ Zawarcie Unii Brzeskiej. Parafia w Hodyszewie przystąpiła do Unii kilka lat później. Miejscowa społeczność uznała zwierzchność papieża rzymskiego i dogmaty katolickie, zachowując obrządek wschodni. Cerkiew prawosławna stała się odtąd świątynią unicką.

1775 – Staraniem ks. Antoniego Bańkowskiego wzniesiono nowy kościół.

1875 – Na mocy dekretu cara Aleksandra II Unici zostali administracyjnie włączeni do Cerkwi Prawosławnej. Spowodowało to liczne represje Unitów na Podlasiu.

1881 – Zakończenie budowy i poświęcenie nowej cerkwi murowanej. Rozebrano kościół unicki i z odzyskanego materiału wybudowano kaplicę, którą w okresie międzywojennym przeniesiono na Krynicę, gdzie znajduje się do dzisiaj.

1915 – Ucieczka prawosławnych przed zbliżającymi się wojskami niemieckimi. Wywiezienie cudownego obrazu Matki Bożej Hodyszewskiej w głąb Rosji.

1917 – Początki parafii rzymskokatolickiej w Hodyszewie dzięki pracy ks. Józefa Gustajtisa.

1928 – 26 maja, uroczysty powrót cudownego obrazu Matki Bożej do Hodyszewa. Proboszcz ks. Antoni Szwaluk rozpoczyna zbiórkę na budowę nowej świątyni.

1932 ‒ Proboszcz ks. Marcjan Dąbrowski rozpoczyna budowę kościoła według projektu architekta Oskara Sosnowskiego.

1945 ‒ Proboszcz ks. Edward Polak po zniszczeniach wojennych wznowił prace przy kościele oraz wybudował dom parafialny.

1949 ‒ 22 maja, bp Czesław Falkowski dokonał poświęcenia kościoła i przeniesienia do nowej świątyni cudownego obrazu Matki Bożej.

1967-1975 ‒ Okres poważnych prac przy kościele jakie podjął proboszcz ks. Bolesław Garbowski (została wylana żelbetonowa kopuła, wewnątrz świątyni wykonano tynki, a plac kościelny ogrodzono parkanem).

1976 ‒ 24 maja, bp Mikołaj Sasinowski, ordynariusz diecezji łomżyńskiej, zlecił pracę duszpasterską w Sanktuarium Matki Bożej w Hodyszewie Stowarzyszeniu Apostolstwa Katolickiego (Księżom i Braciom Pallotynom). Pierwszym proboszczem i kustoszem Sanktuarium został ks. Marian Dziczek SAC.

1980 ‒ 31 sierpnia, odbyła się uroczystość koronacji cudownego obrazu Matki Bożej Hodyszewskiej koronami papieskimi. Uroczystościom przewodniczył J.E. kard. Franciszek Macharski w asyście trzynastu biskupów i blisko stu tysięcy wiernych. Matka Boża Hodyszewska otrzymała nowy tytuł Matka Boża Pojednania

2011-2012 – Wykonano nowy dach kościoła ufundowany przez pana Krzysztofa Pruszyńskiego.

2016-2018 – Na placu koronacyjnym powstała Droga Krzyżowa.

2018-2020 – Wewnątrz świątyni zostały wykonane polichromie zaprojektowane i wykonane przez firmę „Obraz” ze Lwowa.

2022 – Wykonano nowe tabernakulum (Pracownia Rzemiosł Artystycznych Stanisława Stopyry) oraz mozaikę Matki Bożej Hodyszewskiej na frontonie kościoła (artysta Mirosław Grzelak z Łodzi).

Cudowny Obraz

Słynący łaskami wizerunek Matki Boskiej Hodyszewskiej został namalowany techniką olejną na trzech sklejonych deskach o wymiarach 96,8 x 82,5 cm. Przedstawiona została na nim Maryja, której postać jest lekko zwrócona w prawo. Na jej lewym lewym ręku spoczywa Jezus nieco zwrócony ku Matce, który w lewej dłoni trzyma zamkniętą księgę, podczas gdy prawą unosi w geście błogosławieństwa. Palce obu bosych stóp Chrystusa, ułożonych obok siebie i skierowanych prostopadle do dolnej krawędzi obrazu, są widoczne spod szat. Matka i Syn lekko pochylają się ku sobie. Jasne karnacje postaci podkreśla lekkie zaróżowienie policzków. Spojrzenie Maryi kieruje się wprost na patrzących na nią wiernych. Owalne oblicze Chrystusa okalają ciemne włosy zakrywające uszy. Jezus na obrazie ma wysokie czoło, długi, prosty nos, ciemne oczy, których spojrzenie skierowane jest wprost przed siebie i niewielkie usta. To wszystko nadaje jego twarzy wyrazu szlachetności i łagodnego smutku. Obie postacie noszą wysokie korony, przy czym otwartą koronę Jezusa wieńczy krzyż grecki. Warto zwrócić uwagę na odcień karnacji – jasny i chłodny, z łagodnym zaróżowieniem policzków, odmienny niż oblicza Świętych z wizerunków powstających w kręgu tradycji bizantyjskiej. Dzieło jest datowane na ok. 1630 roku.

Cały obraz okrywa wykonana w złoconym drewnie sukienka, odsłaniająca tylko twarze i dłonie postaci oraz stopy Jezusa. Na sukience nieznany autor odtworzył szaty Matki i Syna, ozdobione ornamentem wici i kwiatów. Do 1977 roku obraz – poza obliczami, dłońmi i stopami Chrystusa – zasłaniały wota, przytwierdzone bezpośrednio do sukienki. Zostały one usunięte w czasie konserwacji. Na obraz nałożono korony papieskie w 1980 roku.

Dom Stowarzyszenia

Dom Stowarzyszenia założony został w 1976 r., z chwilą przybycia pallotynów. Przy Sanktuarium wybudowano i otworzono w 1979 r. Dom Pielgrzyma. Był to pierwszy tego rodzaju ośrodek w diecezji łomżyńskiej. We wrześniu 2004 r. otwarto tu Ośrodek „Ojczyzna” im. Reginy C. Elandt i Normana L. Johnsonów. Pani Regina sfinansowała w połowie budowę Ośrodka, a drugą część i wyposażenie wnieśli pallotyni z Hodyszewa. Ośrodek organizuje kolonie, szkolenia, imprezy integracyjne, konferencje itp.

Parafia

Z 1558 r. pochodzi najstarszy zapis o istnieniu we wsi cerkwi prawosławnej, która w 1596 r. przeszła na Unię Brzeską. Obraz Matki Bożej Hodyszewskiej powstał ok. 1630 r. Z obrazem związana jest legenda o zjawieniu się Matki Bożej na drzewie w „Krynicy”, w odległości ok. 800 m od głównej świątyni. Zbudowano tam drewnianą kaplicę, a woda ze studni, znajdującej się na środku kaplicy, ma do dziś właściwości lecznicze. W 1775 r., staraniem ks. Antoniego Bańkowskiego zbudowano nową cerkiew parafialną. W tym czasie kult Matki Bożej Hodyszewskiej rozszerzał się coraz bardziej na okoliczne ziemie. W 1875 r. parafię unicką włączono do Cerkwi prawosławnej i w 1878 r. rozpoczęto rozbiórkę dotychczasowej cerkwi i przystąpiono do budowy nowej, która została poświęcona trzy lata później. Cudowny obraz trafił do nowej cerkwi dopiero w 1890 r. Po ukazie tolerancyjnym 1905 r., kiedy dawnym unitom przyznano w Królestwie Polskim wolność religijną, mieszkańcy Hodyszewa i okolic przyjęli rzymski obrządek i zostali włączeni do parafii Piekuty. W 1915 r. duchowny rosyjski wraz częścią ludności prawosławnej opuścił Hodyszewo przed nacierającymi wojskami niemieckimi. Wywieziono też do guberni połtawskiej (Jeremiejowka, rejon Złotonosza) cudowny obraz Matki Bożej.

Tymczasem opuszczoną cerkiew w Hodyszewie zajął proboszcz łaciński z sąsiednich Piekut i za jego staraniem utworzono tu w 1917 r. parafię rzymskokatolicką. Starania o odzyskanie obrazu trwały kilka lat. W końcu, w 1926 r. rząd radziecki, w ramach rewindykacji, zwrócił Polsce obraz. Przez dwa lata przebywał w cerkwi w Warszawie na Pradze. Wtedy, po interwencji ówczesnego prezydenta RP Ignacego Mościckiego obraz został przewieziony specjalnym pociągiem z Warszawy Wileńskiej do Szepietowa, a stąd triumfalnie prowadzili go do Hodyszewa mieszkańcy Podlasia.

W 1932 r. ks. proboszcz Marcjan Dąbrowski rozpoczął budowę nowego kościoła parafialnego według projektu Oskara Sosnowskiego. Zakończono ją już po II wojnie światowej. 22 maja 1949 r. bp Czesław Falkowski, ordynariusz łomżyński, dokonał poświęcenia kościoła. Wtedy też przeniesiono do nowej świątyni obraz Matki Bożej Pojednania. Odtąd Hodyszewo zaczęto nazywać „Jasną Górą Podlasia”.

Biskup Mikołaj Sasinowski, ordynariusz łomżyński, zlecił 24 maja 1976 r. pallotynom opiekę nad sanktuarium maryjnym w Hodyszewie. Jednocześnie ten biskup starał się o koronację obrazu koronami papieskimi. Starania te zakończyły się powodzeniem i 20 X 1977 r. pap. Paweł VI wyraził swą zgodę. Pierwszy pallotyński proboszcz tego miejsca, ks. Marian Dziczek SAC i jego następca ks. Eugeniusz Tomaszek SAC, czynili bezpośrednie przygotowania do koronacji cudownego obrazu Matki Bożej Hodyszewskiej Królowej Podlasia. W tym czasie, w dniach 14-15 sierpnia 1978 r., odbyły się tu wielkie uroczystości 50-lecia powrotu obrazu Matki Boskiej do Hodyszewa. W uroczystościach brało udział kilku biskupów, ok. 130 duchownych, wiele sióstr zakonnych i przeszło 20 tys. wiernych.

Koronacja cudownego obrazu Matki Bożej Hodyszewskiej, Królowej Podlasia, Matki Bożej Pojednania miała miejsce 31 sierpnia 1980 r. Mszy św. koncelebrowanej przewodniczył Franciszek kard. Macharski. Wraz z nim koncelebrowali: abp Henryk Gulbinowicz, bp Mikołaj Sasinowski, bp Bogdan Sikorski, księża kustosze sanktuariów maryjnych z diecezji łomżyńskiej (Płonka Kościelna, Wąsewo, Studzieniczna i Sejny), byli proboszczowie Hodyszewa i ks. F. Wróblewski pochodzący z Hodyszewa oraz m.in. generał Ludwig Münz SAC, wicegenerał ks. Alojzy Żuchowski SAC i członkowie Rady Generalnej Stowarzyszenia. Aktu koronacji obrazu papieskimi koronami dokonali: kard. F. Macharski, abp H. Gulbinowicz i bp M. Sasinowski. Biskup Sasinowski odczytał akt poświęcenia diecezji łomżyńskiej Matce Bożej. Okolicznościową homilię wygłosił kard. Macharski. Liczbę pielgrzymów szacowano na 120 tys. osób. Głównym koronatorem miał być Stefan kard. Wyszyński, ale wydarzenia polityczno-społeczne w Polsce zatrzymały go w Warszawie. Tego dnia bowiem podpisano w Gdańsku i Jastrzębiu porozumienia między komitetami strajkowymi a stroną rządową.